ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਦਰਲੇ ਤਕਰੀਬਨ 400 ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝਿਆ ਰੱਖਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਲਗ ਪਗ 60-65 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ । ਕਈ ਸਥਾਨ ਤਾਂ ਹੁਣ ਤਕ ਅਲੋਪ ਹੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਨੇ ਤੇ 5 ਕੁ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਕੋਈ 40% ਹੋਰ ਡਿੱਗ ਢੱਠ ਜਾਣੇ ਨੇ। ਓਧਰ ਜਦੋਂ ਸਿੱਖ ਪਾਕ ਵੀਜੇ ਲਈ ਦਰਖਾਸਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸੀ ਆਈ ਡੀ ਉਸ ਦੁਆਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਕਿਤੇ ਥੋੜੇ ਬਹੁਤ ਜਥੇ ਜਾਣ ਵੀ ਦਿਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਵੀ ਸਾਲ ਵਿਚ ਇਕ ਦੋ ਵਾਰੀ, ਸਿਰਫ ਇਕ ਦੋ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਹੀ ਅਤੇ ਸਧਾਰਨ ਕਰਾਏ ਤੋਂ ਸੈਂਕੜੇ ਗੁਣਾਂ ਜਿਆਦਾ ਕਰਾਇਆ ਲੈ ਕੇ। ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਮਨ ਆਏ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਧਾਰਮਿਕ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿਚ ੍ਦੀ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਮੱਦੇ ਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਜ਼ਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਪੈਰ ਦੀ ਜੁੱਤੀ ਗਿਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਹੱਦੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਜੋ ਖੁੱਲਾ ਲਾਂਘਾ ਦੇਣਾ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਤੇ ਬੀਜੇਪੀ/ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਤੇ ਜੋ ਗੂੰਗੀਆਂ ਬਣੀ ਬੈਠੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਇਸ ਤੋਂ ਹੀ ਸਾਰੀ ਸਥਿਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਹੀ ਨਹੀ ਚਾ੍ਦੀਆਂ ਕਿ ਸਿੱਖ ਆਪਣੇ ਪਵਿਤਰ ਅਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀਦਾਰੇ ਕਰਨ।ਇਹ ਗਵਾਂਢੀ ਮੁਲਕ ਕੋਲ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹੀ ਨਹੀ। ਹੁਣ ਪਤਾ ਲਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹੀ ਨਹੀ ਕਿ ਕੋਈ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਹਰਕਤ ਹੋਵੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਿੱਖ - ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੇੜਤਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੋਵੇ।
ਇਥੇ ਵੱਡੀ ਜੁੰਮੇਵਾਰੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਬਣਦੀ ਸੀ। ਦੁਖੀ ਹਿਰਦੇ ਨਾਲ ਕਹਿਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਿਛੋਕੜ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦੀ ਫਿਰਕੂ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕੁੱਛੜ ਚੜ੍ਹ ਪੰਥ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼੍ਰੇਆਮ ਗਦਾਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਵੇ ਹੁਣੇ ਹੁਣੇ ਧਾਰਾ 5 ਦੇ ਮਸਲੇ ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਪਿੱਠ ਦਿਖਾਈ ਹੈ ਹਾਲਾਕਿ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਵਿਚ ਵਾਇਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤੇ ਹੋਲੇ ਮੁਹੱਲੇ ਤੇ ਬਾਦਲ ਵੀ ਗਰਜਿਆ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਪਤਲੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਕਈ ਇਤਹਾਸਿਕ ਅਸਥਾਨ ਢੁਹਾਏ ਹਨ ਜਿਵੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਲੋਹ ਗੜ੍ਹ ਆਦਿ। ਸਾਨੂੰ ਨਹੀ ਉਮੀਦ ਕਿ ਬਾਦਲ ਵਿਛੋੜੇ ਅਸਥਾਨਾਂ ਸਬੰਧੀ ਕੁਝ ਕਰੇਗਾ। ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਪੰਥ ਅੱਜ ਅਤਿਅੰਤ ਨਾਜਕ ਦੌਰ ਵਿਚੋਂ ਗੁਜਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਰੂਰਤ ਹੈ ਜਿਥੇ ਜਿਥੇ ਕੋਈ ਸੁਹਿਰਦ ਸਿੱਖ ਬੈਠਾ ਹੈ ਚਾਹੇ ਉਹ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿਚ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਤੇ ਉਹ ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਤਿਆਗ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ -ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿਆਰੇ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਪੰਥ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਤਤਪਰ ਹੋ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਸਲੀ ਮੁਦਿਆਂ ਤੇ ਆ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰੇ। ਸਾਡੀ ਫਤਹਿ ਨੂੰ ਹੁਣ ਕੋਈ ਨਹੀ ਰੋਕ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਵੀ ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਸੰਗਤਾਂ ਸਵੇਰੇ- ਸ਼ਾਮ ਬਿਨ ਨਾਗਾ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਓਧਰ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਮਸਲਾ ਹੁਣ ਨਾਜਕ ਦੌਰ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।ਸਾਡੇ ਸੂਤਰਧਾਰ ਜਿਨਾਂ ਨੂੰ ਓਨਾਂ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾ ਹਨ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਕਿਉਕਿ 1947 'ਚ ਜਿਹੜੇ 15-20 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਅੱਜ ਪੂਰੇ ਬਜੁਰਗ ਹੋ ਚੁਕੇ ਹਨ।ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿਤਾ ਹੈ। 60 ਸਾਲ ਦਾ ਸਮਾ ਕੋਈ ਥੋੜਾ ਨਹੀ ਹੁਦਾ। ਹੁਣ ਵੇਲਾ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਾਕਤ ਨੂੰ ਸਮਝਦਿਆਂ ਸਰਕਾਰ ਸਿੱਖ ਜ਼ਜਬਾਤਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰੇ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪੱਖਪਾਤੀ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਤਿਆਗੇ। ਪਹਿਲੀ ਗਲ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਅਮਨ ਕਰੇ ਜੇ ਅਮਨ ਨਹੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਤਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਓਹੋ ਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰੇ ਜਿਵੇ ਜੰਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਮੱਕੇ ਦੇ ਹੱਜ ਜਾਂ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਤੇ ਕੋਈ ਰੋਕ ਨਹੀ ਹੁੰਦੀ ।
