ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹੋ, ਖੁਸ਼ ਰਹੋ, ਇਹ ਸਦਾ ਹੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਮੂਲ-ਮੰਤਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਜੇਕਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਚੁਸਤ ਅਤੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਚੱਲੇਗਾ। ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਚਲੇ ਆ ਰਹੇ ਵਾਕ ਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਅਜ਼ਮਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸੁਖ-ਚੈਨ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਫਿਟਨੈੱਸ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਾ-ਦੇਖੀ ਤੁਸੀਂ-ਅਸੀਂ ਵੀ ਕਦੀ ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ ਨੂੰ ਨਿਕਲ ਪੈਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕਦੀ ਹਫ਼ਤਾ-ਦਸ ਦਿਨ ਡਾਈਟਿੰਗ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਉਹੀ ਦੌੜ-ਭੱਜ, ਉਹੀ ਫਾਸਟ ਫੂਡ, ਉਹੀ ਅਸੰਤੁਲਤ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਤਣਾਅਗ੍ਰਸਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ।
ਸਭ ਯੋਗ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੰਨਣ ਲੱਗੇ ਹਨ ਪਰ ਤਿਆਰ ਅਜੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਯੋਗਆਸਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ। ਫਿਟਨੈੱਸ ਕਸਰਤ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਆਹਾਰ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਵਰਗ ਦੀ ਗੋਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇੰਨੀ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸਰੀਰਕ ਮਿਹਨਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ। ਘਰ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਕਸਰਤ ਹੋ ਜਾਇਆ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਵਿਗਿਆਨ ਤਰੱਕੀ ਕਰਦਾ ਗਿਆ, ਭੌਤਿਕ ਸੁੱਖ-ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਧਦੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਆਸਾਨ ਬਣਨ ਲੱਗੀ। ਮਿਹਨਤ ਘੱਟ ਗਈ ਪਰ ਦੌੜ-ਭੱਜ ਵਧ ਗਈ। ਖਾਣਾ-ਪੀਣਾ, ਬਦਲ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਕੁਦਰਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਲੱਗੇ।
ਫਿਟਨੈੱਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸੁਡੌਲ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਨਾ ਕਿ ਮਸਲਜ਼ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਤੋਂ। ਸਰੀਰਕ ਫਿਟਨੈੱਸ ਕੋਈ ਇਕ ਦਿਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਇਹ ਤਾਂ ਇਕ ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਲਈ ਸੁਲਝੀ ਹੋਈ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਫਿਟਨੈੱਸ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਣਾ ਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਸਹੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਹੀ ਪੋਸਚਰ : ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਹੀ ਫਿਟ ਰਹਾਂਗੇ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੱਲਾਂ-ਫਿਰਾਂਗੇ, ਉੱਠਾਂ-ਬੈਠਾਂਗੇ, ਪੋਸਚਰ ਸਹੀ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਕਸ਼ਟ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਸਿਰ ਟੇਢਾ ਹੋਣਾ, ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਟੇਢਾ ਲੱਗੇਗਾ। ਗਰਦਨ ਟੇਢੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਪੇਟ ਵਧਿਆ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕਮਰ, ਗੋਡੇ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਵਿਚ ਦਰਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਪਿੰਨੀਆਂ ਅਤੇ ਅੱਡੀਆਂ ਵਿਚ ਦਰਦ ਰਹਿਣ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਿੱਧੇ ਚਲੋ। ਖੱਬਾ ਪੈਰ ਅੱਗੇ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪੈਰ ਦੇ ਨਾਲ ਖੱਬਾ ਹੱਥ ਅੱਗੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹੱਥ-ਪੈਰ ਦੋਵੇਂ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚੱਲਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਆਪਣੀਆਂ ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲੋ : ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦੇਰ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਜਾਂ ਟੈਨਿਸ ਖੇਡਣਾ ਸਿਹਤ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ। ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਦੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਅਤੇ ਸਾਹ ਕਿਰਿਆ ਸੁਚਾਰੂ ਰੂਪ ਨਾਲ ਚੱਲੇ। ਖੂਨ ਦਾ ਦਬਾਓ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਚ ਰਹੇ। ਸਿਗਰਟ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਹਰ ਦਰਦ 'ਤੇ ਪੇਨ ਕਿਲਰ ਨਾ ਖਾਓ। ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਵਾਧੂ ਚਰਬੀ ਨਾ ਪੈਣ ਦਿਓ।
ਮੌਸਮੀ ਫਲਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸਿਹਤ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ। ਬੇਮੌਸਮੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ ਕਰੋ। ਜੂਸ ਘਰ ਵਿਚ ਹੀ ਪੀਓ। ਨਮਕ ਨੂੰ ਨਮਕ ਸਮਝ ਕੇ ਖਾਓ। ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਤੇ ਆਇਰਨ ਯੁਕਤ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿਓ। ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਕਸਰਤ ਵੀ ਨਿਯਮ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰੋ : ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਅਤੇ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਗਾਤਾਰ ਕਸਰਤ ਕਰੋ। ਸਾਹ ਲੈਣ ਤੇ ਛੱਡਣ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਵੀ ਲਾਪ੍ਰਵਾਹੀ ਘਾਤਕ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਚੰਗਾ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰੋ। ਯੋਗ ਅਤੇ ਐਰੋਬਿਕਸ ਫਿਟਨੈੱਸ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹਨ।
-ਰਾਜਿੰਦਰ ਮਿਸ਼ਰਾ
